DOĞRU STATÜ EĞİTİM KURUMLARI
SOSYAL BİLGİLER DERSİ NEDİR?

---

Sadece dağları, denizleri ve ovaları öğrendiğimiz bir ders midir Sosyal Bilgiler? Ya da savaşları ve barışları? Sosyal Bilgiler temellerini Sosyal bilimlerden alan bir ders olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bilim dalı başta ifade ettiğim gibi sadece tarih ve coğrafyadan mı ibarettir? Tabi ki hayır! Sosyal Bilgiler dersi ‘’tarih, coğrafya, hukuk, ekonomi, arkeoloji, sosyoloji vb. birçok Sosyal Bilim dalını içine alan bir derstir.

Milli Eğitim Bakanlığı (2005) tarafından geliştirilen ilköğretim programlarında Sosyal Bilgiler şu şekilde tanımlanmıştır: "Sosyal bilgiler, bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirebilmesine yardımcı olması amacıyla; tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgisi konularını yansıtan; öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleştirilmesini içeren; insanın sosyal ve fizikî çevresiyle etkileşiminin geçmiş, bugün ve gelecek bağlamında incelendiği; toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir.” Bu tanımdan hareketle Sosyal Bilgiler dersi sadece tarih ve coğrafyadan ibaret değildir demekle kalmayıp, aksine hayatımızın birçok alanında bize yol gösterdiğini söyleyebiliriz. Hatta hayatımıza katkılarını şu şekilde sıralayabiliriz;

• Her öğrencinin birey olarak özgüveninin artmasına katkı sağlar.
• Geçmişini bilen ve bu sayede geleceğe emin adımlarla ilerleyen bireylerin yetişmesini sağlar.
• Öğrencilerin gelecekteki yaşamlarına ışık tutarak, bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine olanak sağlar.
• Bilgi, kavram, değer ve becerilerin gelişmesini sağlayarak, niteliklerin bireylerin yetişmesine ortamlar hazırlar.
• Öğrencileri düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirir. Araştırma içgüdüsünü tetikleyerek monoton bireylerin yetişmesini engeller.
• Öğrencilerin fiziksel ve duygusal açıdan sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmesini amaç edinerek toplumsal düzenin sağlanmasına son derece büyük katkıda bulunur.
• Millî kimliği merkeze alarak, evrensel değerlerin benimsenmesine önem verir. Bu sayede kişilikli ve nitelikli bireyler yetişir.
• Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri çerçevesinde ruhsal, ahlâkî, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesini hedefler. Bu sayede de bireylerin toplumsal kimliklerini kuvvetlendirir.
• Öğrencilerin haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren bireyler olarak yetişmesini sağlayarak, neyin doğru? Neyin yanlış olduğunun anlaşılmasını sağlar.
• Öğrencilerin toplumsal sorunlara karşı duyarlı olmasını sağlar.
• Öğrencilerin öğrenme sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına olanak sağlar. Anlamlı öğrenmeye kapı aralar.

Sosyal Bilgiler dersinin bizlere katkıları denilince buna benzer birçok madde daha sıralayabiliriz. Buradan özetle bu dersin hayatı öğreten, hayatın içinden bir ders olduğunu görmekteyiz. Sosyal Bilgiler sadece dağlar, ovalar ya da geçmişte yaşanmış savaşlar değildir. Sosyal Bilgiler hayatımızla bir bütündür.

Bahar Bulut

Sosyal Bilgiler Öğretmeni